Dyslexie

Definitie

Er zijn mooie wetenschappelijke definities voor dyslexie. Uitgaande van de publicaties hierover kan worden gezegd dat een dyslecticus altijd problemen heeft met:

  • De verwerking van de lettertekens en van de klanken.
  • Het vergroten van kennis bij het leren van ‘droge’ feitenkennis
  • Het geautomatiseerd toepassen van die kennis bij schriftelijke en mondelinge  taken. Vaak ook bij hoofdrekenen.
  • Het tempo, de complexe taken en de concentratie bij schriftelijke en/of mondelinge taken

Wanneer er problemen zijn op het gebied van lezen en spellen hoeft iemand dus niet altijd dyslectisch te zijn. Ook andere oorzaken zijn mogelijk. Bijvoorbeeld:

  • De persoon leert over het algemeen erg moeilijk. (moeilijk lerend)
  • Er is onvoldoende aandacht besteed aan de leerproblemen.(didactische verwaarlozing)
  • De persoon heeft een periode geen (goed) onderwijs genoten door ziekte, wisseling van school of leerkracht.
  • Er spelen andere problemen of zorgen een rol. (emotioneel of pedagogisch)

 

Onze visie

Begin jaren 90 was ‘FIK-2’ het eerste uitgebreide pakket voor signalering, onderzoek en behandeling van dyslexie dat landelijke bekendheid genoot. En dat was dus ver voordat er een landelijk protocol in opdracht van het ministerie werd ontwikkeld.

Het FIK-2-pakket werd destijds door veel onderwijsbegeleidingsdiensten en nascholingsinstituten in hun aanbod opgenomen. De laatste tien jaar is FIK-2 door de landelijke aandacht voor het protocol ernstige leesproblemen (en dyslexie) en de ontwikkelingen rond de zorgverzekeringen naar de achtergrond geraakt. Vanuit de vragen die nog steeds binnenkomen blijkt er nog wel belangstelling te zijn voor het pakket. Hieraan is ook te merken dat het pakket, zeker op onderdelen, het nog steeds wordt gebruikt, ook door instellingen waaraan het nooit is overgedragen……

Handelen bij dyslexie

Lees artikel

HET FIK-2 PRINCIPE

Het FIK-2 principe en de bijbehorende materialen werden vanaf 1993 op basis van de wetenschappelijke, leertheoretische inzichten ontwikkeld door Sytske Aukes en Simon Eg, werkgroep ‘Dyslexie’ van de SBD Kop van Noord-Holland (na de grote fusie rond de eeuwwisseling bestaat deze niet meer). Hiervoor zijn materialen ontwikkeld voor signalering, onderzoek en behandeling voor jonge kinderen (kleuters) tot en met leerlingen in de brugklassen van het VO. Deze ideeën zijn en worden nog steeds verder ontwikkeld door EGES, Dyslexiezorg NH. Alle materialen zijn in hun nieuwste versie nog steeds te verkrijgen. Bij het ontdekken, onderzoeken en behandelen van dyslexie wordt, vanuit het zogenaamde ‘FIK-2’-principe, gekeken naar de volgende vijf gebieden:

F: Fonologische verwerking

Het kernprobleem van dyslexie is het verwerken van klanken en tekens van de taal: de fonologische verwerking.

I: (algemene) Intelligentie

Er zijn zowel intelligente als niet intelligente dyslectici. De eersten hebben vaak zelf allerlei trucs bedacht om met de dyslexie om te gaan of hun problemen te verbergen. Wanneer de dyslecticus bovendien normaal intelligent overkomt, verwacht je geen problemen bij lezen en spellen. Een dyslecticus presteert bij bepaalde taken altijd onder het verwachte niveau.

K: (verworven) Kennis

De meeste dyslectici hebben gebrek aan voldoende kennis bij het lezen en spellen. Bovendien kan ook kennis bij andere vakken tegenvallen (bijvoorbeeld bij rekenen).

T: Toepassen van kennis

Kennis, die wel aanwezig is, past de dyslecticus niet altijd toe. Die kennis is dan niet goed geautomatiseerd.

W: Werkhouding

Dyslectici zijn lezen en schrijven vaak vervelend gaan vinden. Bovendien zijn veel lees- en schrijftaken erg ingewikkeld en complex voor hen. Mede hierdoor ontstaan problemen in de werkhouding.

Dyslexie en handschrift

Lees artikel

MAUREEN LOVETT

De principes van Maureen Lovett vormden rond 1990 de basis van de FIK-2-materialen voor herkenning, diagnosticering en behandeling van dyslexie. De effectieve en leerstrategische aanpak van de Canadese programma’s voor zwakke lezers en spellers zijn door de medewerkers van EGES vertaald naar de Nederlandse onderwijssituatie. Ze vormen de basis van het BAAT-spiekschrift en leesprogramma van EGES ten bevoeve van het protocol voor zeer ernstige dyslexie. Wij hebben een aantal van haar artikelen vertaald. Dat zijn de volgende artikelen.

Kenmerken van leesproblemen

bron: Overcoming Dyslexia by Sally Shaywitz M.D., New York, NY: Alfred A. Knopf, 2003 De peuter… lijkt geen belangstelling te hebben voor taalspelletjes als nazeggen en rijmen. heeft problemen met de bekende kleuterrijmpjes. spreekt regelmatig woorden verkeerd uit en blijft hardnekkig steken in peutertaal. kent de letters van de eigen naam niet. heeft moeite met de namen van...

Lees verder

Hoe help je je eigen kind?

1. Praat met je kind van jongs af aan. Verklank de letters, vraag je kind naar een mening en geef de tijd om na te denken. 2. Leer je kind na te denken over wat gelezen wordt. Stel je kind vragen na het samen lezen zoals: ”Wat is er gebeurd?” en “Wat zal er nu gaan gebeuren, denk...

Lees verder

Effectieve interventies

De voornaamste kenmerken van goed werkende remediëring volgens Maureen Lovett in het Canadese programma “PHAST,Empower Reading”. De vaardigheden van lezen en schrijven van kinderen en volwassenen ontwikkelen zich door effectieve instructie en steeds moeilijker wordende oefeningen. Onderzoek heeft aangetoond dat effectieve programma’s: zich direct richten op de essentiële problemen en intensieve remediëring geven van de basale spraak/taal/fonologische gebreken....

Lees verder

Advies, begeleiding & coaching bij dyslexie

Orthopedagoog gevraagd

Wegens ziekte zijn we op zoek naar een goede vervanger die de komende maanden onze leerlingen met ernstige dyslexie zou kunnen begeleiden. We werken op scholen in heel Noord-Holland ten noorden van het Noorzeekanaal. Uiteraard verwachten we van de kandidaat, naast een goede opleiding, ervaring op het gebied...

Lees verder

Na de vakantie naar het VO

In onze regio is de zomervakantie volgende week voorbij. De leerlingen van vorig jaar groep 8 gaan starten in de brugklas. Voor leerlingen met dyslexie is dat vaak nog veel spannender dan dat het normaal al is. Veel onzekerheden kunnen dan een rol gaan spelen; zullen ze mij...

Lees verder

Coronanieuws

Dyslexieonderzoek weer mogelijk Met strenge beschermende maatregelen starten we na de meivakantie weer met het doen van onderzoeken. Met slechts één leerling per dag, begeleid door slechts één ouder en beschermd door een plexiglasscherm en nog een lijst met maatregelen willen we alle betrokkenen zo veel mogelijk beschermen...

Lees verder

Meesterlijke ouders

De ‘intelligente’ lock down dwingt alle ouders tot thuisonderwijs. De verschillen in de gezinnen zullen groot zijn; lang niet alle ouders zullen zo ‘meesterlijk’ zijn dat ze hun eigen kinderen kunnen lesgeven. Je hoort veel mensen zeggen dat deze periode veel zal veranderen in de wereld. Dat geldt...

Lees verder

De nieuwe werkelijkheid

Nu al twee weken lang begeleiden de medewerkers van EGES alle leerlingen met dyslexie op afstand. Veelal gebeurt het in twee kortere sessies in plaats van een wekelijkse sessie. Op de foto zien we een leerling op de I-pad van onze medewerker Marieke, terwijl de leerling het woord...

Lees verder

Coronavirus eist creativiteit

EGES, dyslexiezorg is ook getroffen door de maatregelen de scholen te sluiten en afstand te nemen van de medemens. Het is lastig kinderen te onderzoeken op twee meter afstand. Alle leerlingen thuis bezoeken is ook niet passend in het kader van de maatregelen. De medewerkers van EGES, dyslexiezorg...

Lees verder

Nieuw NKD-kwaliteitskeurmerk voor EGES, dyslexiezorg

Het KIWA heeft ons bedrijf EGES, dyslexiezorg in een audit van twee dagen zorgvuldig doorgelicht. Op alle 20 rubrieken van de door het NKD gestelde normeisen zijn geen tekortkomingen gevonden.  Citaten uit het rapport zijn erg lovend: “EGES, dyslexiezorg onderscheidt zich door de eigen specialistische, op wetenschap gebaseerde...

Lees verder

Tijd voor de screening

Het is weer tijd voor de screening in groep 2! Kinderen van groep 2 kunnen worden gescreend met het screeningsinstrument van ons VISNET-project.Deze screening is een hulpmiddel om de leerlingen, waarbij later dyslexie zal blijken, in een vroeg stadium op te sporen. Het VISNET-project voorziet in vroegtijdige interventies...

Lees verder

Eges, internationaal…

Omdat we steeds meer verzoeken krijgen voor het vertalen van de dyslexieverklaring t.b.v. een studie in het buitenland hebben we besloten in het vervolg altijd een Engelstalige verklaring te leveren bij de Nederlandse.Al jarenlang verzorgen we ook Engelstalige dyslexieonderzoeken voor internationaal onderwijs en Engelstalige leerlingen of studenten.Ook hebben...

Lees verder

Goed 2020 gewenst !!

Alle medewerkers van EGES ,dyslexiezorg wensen alle leerlingen, oud-leerlingen, ouders, cursisten en collega’s een goed 2020.Wij hopen dat veel ouders van kinderen met dyslexie tijdig de weg naar onze hulpverlening weten te vinden. Voor de kinderen bekent dat veelal een totale ommekeer in hun schoolleven en een einde...

Lees verder
Wat vindt u van onze site?